[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Evrensel Hasta Hakları Derneği ile Alzheimer Derneği yaptıkları ortak basın açıklamasında, alzheimer ve demans hastalarına yönelik sosyal medya kullanıcıları ve internet medyasının tutum ve davranışlarına dikkat çekti.
Alzheimer Derneği’nin 2019 yılında 800 katılımcıyla yaptığı araştırma, toplumun %37sinin ailesinde alzheimer ve demans hastası olduğunu ve bu hastalıkla mücadele eden hastalara devlet hizmet sağlamadığı için hasta yakınlarının ekonomik ve psikolojik sorunlarla yalnızlaştığını ortaya koymaktadır.
Yürürlükteki Huzurevleri Yasasında burada kalabilecek kişiler için ‘ruhsal olarak kendine yetme’ koşulu aradığından, alzheimer ve demans hastaları devletin idaresindeki huzurevinden hizmet alamamaktadır. Rehabilitasyon Merkezleri ise Özel Dal Hastaneleri ve Kronik Hastalıklar Yasası’na bağlıdır ve bu yasada da Alzheimer hastaları için herhangi bir kriter bulunmamaktadır. Bu hastalar için ne yerel yönetimler, ne de devlet evde bakım hizmeti vermektedir. Hastaların, sağlık hizmetlerine erişimi için hasta nakil aracı da bulunmamaktadır. Bu nedenle hasta yakınları, hastalarını taşımak için ambulanslara yönlendirilmekte ama acil hasta sınıfında olmadıklarından, çoğu kez ‘kendi imkanlarınızla götürün’ cevabıyla karşılaşmaktadırlar.
Yapılan araştırmalarda, kanser hastalığında olduğu gibi, Alzheimer hastalığının ‘yüzyılın hastalığı’, ‘zihin hırsızı’, ‘yavaş ölüm’ gibi tanımlamalarla adlandırıldığı; ‘savaş’, ‘kurban’ gibi metaforlarla birlikte eşleştirildiği ve bu metaforların hastalığa yönelik “toplumsal damgalama”yı arttırdığı tespit edilmiştir.
Alzheimer ve demans hastaları ile onlara bakım veren yakınları bu sorunlar altında yalnızlaşırken, sosyal medya üzerinden bu hastaların sorunlarını dile getiren sosyal medya kullanıcıları, bilerek veya bilmeden etik açıdan sorunlu ifadeler kullanmaktadır.
Sevdiklerimizin hastalık durumlarında rızası alınmadan fotoğraflarının yazılı, görsel ve internet medyasına servis edilmesi, hastanın kendisinin veya vasisinin rızası alınmadan sağlık durumlarına ilişkin bilginin kamuoyuyla paylaşılması etik değildir. Bu yapılan, kişilerin mahremiyet ve rıza (onay) haklarının ihlalidir ve yasalarımız kapsamında suç teşkil etmektedir. Her ne kadar da toplum olarak bu konuların konuşulması, yaşanılan sıkıntıların tartışılması gerekli olsa da; hastaların mahremiyet hakkı gözetilerek doğru şekilde yapılması gerekmektedir.
Ayrıca böylesi fotoğraf ve bilgileri haberleştirerek çoğaltan medya kuruluşları da meslek etiği kapsamında hatalı davranış sergilemiş olmaktadır.
Evrensel Hasta Hakları Derneği ile Alzheimer Derneği, sosyal medya kullanıcıları ve internet medyasının hasta haklarının ihlaline yönelik bilerek veya bilmeden yaptıkları yanlışları ortaya koymak suretiyle, toplumumuzda hasta hakları bilincinin yaygınlaşması için çaba göstermeyi kendilerine görev bilmektedir.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]