EHHD’den Cumhuriyet Meclisi’ne Çağrı

4 Ekim 2024

Sayın Meclis Başkanı,

Sayın Meclis Başkan Yardımcısı,

Sayın Başbakan,

Sayın Bakanlar,

Sayın Milletvekilleri,

Cumhuriyet Meclisi, 28. dönem 3. yasama yılı mesaisine 1 Ekim Salı günü yeniden başladınız. Üçüncü yasama yılının ülkemiz için hayırlı ve verimli olmasını dilerken, bir kez daha altını çizmek ve sizlere önemle hatırlatmak istediğimiz konular vardır. 

Bu ülkede insan hakları ihlalleri vardır ve  boyutu  geniştir. Sağlık hakkı ihlalleri de bu sorunun önemli bir parçasıdır. Mali kapasitemiz ve sosyal statümüze bakılmaksızın, Sizlerin ve en sevdiklerinizin, hepimizin, günün birinde bu sağlık sisteminde hasta haklarımız ihlal edilebilir. Ancak yoksul, kadın, çocuk, engelli birey, yaşlı ve göçmen olmamız durumunda hasta haklarımız katmerlenerek ihlal edilebilecektir.  

Malumunuzdur, Kıbrıs’ın kuzeyinde hala hasta haklarını koruyan bir yasa yoktur.Yirmi iki yıldan beridir faaliyetlerini sürdüren Evrensel Hasta Hakları Derneği (EHHD) , Kıbrıs Türk toplumunda hasta hakları ihlallerine ilişkin savunuculuk çalışmaları yapan ve hak ihlallerine ilişkin veri toplayan tek sivil toplum örgütüdür.  EHHD, ülkemizde hasta haklarının korunması için yasal ve idari mevzuata ivedilikle ihtiyaç olduğunu hem söyleminde hem de eyleminin merkezinde tutmaktadır. 

25-26 Eylül tarihlerinde KKTC Barolar Birliği ile Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği işbirliğiyle, KKTC VII. Sağlık Hukuku Sempozyumu düzenlenmiş, hem açılış konuşmalarında, hem de tebliğ sunumlarında konuşmacılar yürürlükteki mevzuatımızın sağlık hukuku açısından yetersiz olduğunu defalarca vurgulamıştır. Adli uygulamalar yanında, yürürlükteki idari uygulamalar da, hasta hakkı şikayet başvurularına yanıt verememektedir. Hasta hakları ihlalleri ile karşılaştığımız zaman, hastanelerde hastaların başvuru yapabileceği şikayet mekanizmaları hala daha oluşturulmamıştır. İdare ise hasta başvuru mekanizmaları oluşturma konusunda “yerim yok, elemanım yok, kaynağım yok” demektedir. 

Yüzyılın başında bu derneği kurarken, hasta hakları çalışmalarımızın sınırı, sağlık sisteminde hak ihlali yaratan ve hasta haklarının korunamamasına neden olan  yasal, teknik, idari, beşeri ve mali alandaki eksikliklerin tamamlanmasına yönelik taleplerdi. Aradan 22 yıl geçti. Mevcut sorunlar kartopu gibi büyüdü.  Nüfusumuz kalabalıklaşmış, yoksulluk derinleşmiş, kamu sağlık hizmetlerine talep artmış, “sosyal devlet” güvenceli, planlamadan yoksun ve fakir sağlık sistemimiz, dünyadaki gelişmelere paralel “neoliberal politikalar”a direnmeye çalışmaktadır. Bu durum ise, hem hasta hakları ihlallerinin sayısının artmasına, hem de ihlallerin yaşandığı alanın genişlemesine  neden olmuştur.

Evrensel Hasta Hakları Derneği son 22 yılda, gerek yasa yapıcılara yönelik, gerekse politika düzeyinde sayısız savunuculuk ve lobicilik çalışması yapmıştır. Siz yasa yapıcılar ve ülkemizi yönetenler bu alandaki taleplerimize sayısız vaatlerde bulunup, her defasında sözünü tutamadınız. Hasta hakları yasa taslağı iki kez Bakanlar Kurulu kararıyla Meclis Komitesi gelebilmiş, ancak nedense her ikisinde de kadük olmuştur.

Sağlıktaki sorunları ortadan kaldıracak köklü çalışmalara el atamadan Meclisimiz açılıp kapanmaktadır. İhtiyaç olan Hasta Hakları, Ruh Sağlığı, Yaşlı Bakımevleri, Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi yasası, Genel Sağlık Sigortası Yasası ve diğer en temel yasa çalışmaları bir türlü tamamlanamazken, hukuğun üstünlüğünün sağlanamadığı bir  “KKTC”  ilelebet nasıl yaşayabilir? Hasta haklarının korunamadığı bir ülkede “Sağlık Turizmi” yapılabilir mi? Sağlık hakkı vatandaş olsun veya olmasın hepimizin hakkı iken, hasta haklarının korunmasını talep etmek de sadece bir sivil toplum örgütünün talebi değil, bu ülkede yaşayan ve sağlık hizmeti alan herkesin talebidir. 

Değerli Milletvekilleri! Üçüncü yasama yılının ülkemiz için hayırlı ve verimli olmasını dilerken, Sizleri halkın size verdiği görev ve yetkinin gereklerini yerine getirmeye davet ederiz.

Emete İmge

EHHD Asbaşkan

4 Ekim 2024

Gönüllü ol, Bağış Yap, Hak Savun. Hemen Bugün Bize Katılıp Gücümüze Güç Kat!